اخبار
وضعیت دوگانه بازار سرمایه | افق روشن بورس پس از دوره اصلاح
در روزهای اخیر بازار سرمایه با افزایش نسبی شاخص‌ها و ورود مختصر نقدینگی حقیقی روبه‌رو بوده است. این افزایش از دید برخی تحلیلگران تنها یک واکنش موقتی به اصلاحات عمیق گذشته به شمار می‌رود در حالی که عده‌ای دیگر آن را آغاز یک روند جدید با پشتوانه بنیادی می‌دانند. سؤال این است که آیا این روند ادامه‌دار خواهد بود و آیا از نظر بنیادی بازار در حال حاضر ارزان محسوب می‌شود؟
در صورتی که توافق ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مرحله اجرایی برسد و همزمان مکانیسم ماشه فعال شود بازار سرمایه با شرایط دوگانه و پیچیده‌ای مواجه خواهد شد. از یک طرف سیگنال کاهش تنش و بازگشت به مسیر دیپلماسی به بازار ورود خواهد کرد و از طرف دیگر بازگشت تحریم‌های سازمان ملل فشارهای ساختاری و روانی بر بازار تحمیل می‌کند.
در این سناریو توافق با آژانس می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی را بهبود بخشد و در کوتاه‌مدت از ریزش شدید بازار جلوگیری کند. حتی ممکن است در گروه‌هایی مانند دارویی غذایی و خدماتی که کمتر تحت تأثیر تحریم‌ها قرار دارند به تحرک نسبی منجر شود.
از سوی دیگر فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت می‌تواند تأثیرات منفی بر بخش‌های صادرات‌محور بازار بگذارد. گروه‌هایی نظیر پتروشیمی فلزات اساسی حمل‌ونقل و بانکی که به تعاملات خارجی وابسته هستند با محدودیت‌هایی در تأمین مالی نقل‌وانتقال ارزی و صادرات مواجه خواهند شد. این فشارها می‌تواند به افزایش هزینه تولید کاهش سودآوری و افت انتظارات در این گروه‌ها منجر شود.
فعال شدن مکانیسم ماشه ممکن است به افزایش نرخ ارز و رشد انتظارات تورمی بینجامد. در کوتاه‌مدت ممکن است برخی نمادهای دلاری رشد کنند اما در بلندمدت فضای نااطمینانی را تشدید خواهد کرد به‌ویژه اگر بازار احساس کند که توافق با آژانس تنها یک اقدام موقتی بوده و مسیری برای تنش‌زدایی پایدار نخواهد بود.
این وضعیت دوگانه می‌تواند بازار را به فاز نوسانی سوق دهد جایی میان امید به تعامل و ترس از تنش. در این شرایط جریان پول به سمت نمادهای کم‌ریسک و داخلی‌محور با گزارش‌های مالی قوی حرکت می‌کند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که اگر دولت بتواند انتظارات را مدیریت کرده و از توافق با آژانس به‌عنوان سکوی پرتابی برای مذاکرات گسترده‌تر بهره‌برداری کند تأثیرات منفی مکانیسم ماشه به حداقل خواهد رسید. اما اگر توافق در فضای دیپلماتیک بلاتکلیف باقی بماند بازار سرمایه بار دیگر از دیگر بازارها عقب خواهد ماند.
در حالی که بازار سرمایه ایران پس از یک دوره ریزش سنگین نشانه‌هایی از بازگشت را نشان می‌دهد تحلیلگران بر سر ماهیت این رشد نظرات متفاوتی دارند. برخی آن را واکنشی طبیعی به اصلاح قبلی می‌دانند و برخی دیگر معتقدند که نشانه‌های تغییر روند شکل گرفته است. با وجود ارزندگی تاریخی بسیاری از نمادها نبود محرک‌های سیاسی و اقتصادی قوی مانع از شکل‌گیری یک موج بلندمدت شده است. این گزارش به بررسی سناریوهای پیش‌رو رفتار جریان پول و تأثیر سیاست‌های ارزی بر آینده بازار می‌پردازد.
بر اساس داده‌های معاملاتی و رفتار پول حقیقی می‌توان گفت که بازار در محدوده‌های قیمتی فعلی کف‌سازی نسبی انجام داده است. حتی در صورت بروز اصلاح مجدد انتظار نمی‌رود که قیمت‌ها به سطوح نگران‌کننده‌ای سقوط کنند مگر آن‌که شوک سیاسی بزرگی مانند جنگ رخ دهد. برای تبدیل رشد کوتاه‌مدت به یک روند پایدار بازار نیازمند دو محرک اساسی است: سیگنال‌های مثبت سیاسی و بهبود فضای اقتصادی و ارزی.
در حال حاضر هیچ‌یک از این دو محرک به‌طور ملموس در دسترس نیست. فضای سیاسی تحت تأثیر تنش‌های منطقه‌ای و ابهام در مذاکرات بین‌المللی قرار دارد و در حوزه اقتصادی نرخ بهره بالا سرکوب ارزی و نبود اصلاحات ساختاری مانع از شکل‌گیری اعتماد عمومی شده‌اند. تزریق نقدینگی از سوی نهادهای تنظیم‌گر اگرچه می‌تواند به‌عنوان یک دوپینگ موقت عمل کند اما به‌تنهایی قادر به ایجاد یک موج بلندمدت نیست.
در این میان گزارش‌های مالی شرکت‌ها و رشد نرخ ارز به‌عنوان عوامل بنیادی نقش مهمی در تحریک تقاضا دارند. بسیاری از نمادها با نسبت P/E فوروارد زیر ۴ معامله می‌شوند که شرایطی کم‌سابقه در تاریخ بازار سرمایه ایران است. با این حال ارزندگی به‌تنهایی کافی نیست و اگر فضای سیاسی و اقتصادی بهبود نیابد ممکن است این ارزندگی برای مدت‌ها حفظ شود بدون آن‌که به رشد قیمتی منجر شود در حالی که بازارهای رقیب مانند ارز و طلا بازدهی بالایی را ثبت کنند.
تحلیل‌های تکنیکال نیز بر همین سناریو تأکید دارند. برخی کارشناسان معتقدند که بازار پس از یک رشد موقت وارد فاز اصلاح و درجا زدن خواهد شد اما در صورت وقوع یک خبر بنیادی قوی می‌تواند جهش قابل توجهی را تجربه کند.
در نهایت آنچه مسیر بازار را تعیین خواهد کرد نه صرفاً ارزندگی یا نقدینگی بلکه رفتار سیاست‌گذاران اقتصادی است. اظهارات متناقض میان رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد درباره نرخ ارز نشان‌دهنده نبود اجماع در سیاست‌گذاری است. اگر این روند ادامه یابد بازار سرمایه بار دیگر از سایر بازارها عقب خواهد افتاد. اما اگر عقلانیت اقتصادی جایگزین سیاست‌های ناکارآمد شود می‌توان به شکوفایی بازار و بازدهی بالاتر از سایر دارایی‌ها امیدوار بود.
اکنون بازار سرمایه در نقطه‌ای قرار دارد که نه‌تنها خطرناک نیست بلکه در صورت اصلاح سیاست‌ها می‌تواند به یکی از جذاب‌ترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری در نیمه دوم سال تبدیل شود. اما تا آن زمان سهامداران باید با ترکیبی از شجاعت و دقت مسیر خود را انتخاب کنند. به نقل از بازار
انتهای پیام/